لودفيغ فان بيتهوفن 路德维希·范·贝多芬 ルートヴィヒ・ヴァン・ベートーヴェン Λούντβιχ βαν Μπετόβεν לודוויג ואן בטהובן ਲੁਡਵਿਗ ਵਾਨ ਬੀਥੋਵਨ Лю́двиг ван Бетхо́вен لودویگ فان بتهوون לודוויג וואן בעטהאוון 루트비히 판 베토벤 Людвіг ван Бетховен ബീഥോവൻ লুডভিগ ফান বেটোফেন Լյուդվիգ վան Բեթհովեն ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი بيتهوفن लुडविग वान बीथोवेन
Ludwig van Beethoven was een Duitse componist en pianist. Hij is een van de beroemdste componisten aller tijden. Zijn muziek wordt gezien als de schakel tussen de klassieke periode en de Romantiek.
- Geboren: december 1770 (gedoopt 17 december), Bonn (Duitsland)
- Gestorven: 26 maart 1827, Wenen (Oostenrijk)
- Relaties: nooit getrouwd. Had voogdij over zijn neefje Karl.
- Bekendste stukken: Für Elise, Mondschein-sonate, Symfonie nr.5, Symfonie nr.6 ‘Pastorale’, Symfonie nr.7 (met het beroemde Adagietto uit The King’s Speech), Symfonie nr.9 (met Ode an die Freude), Pianoconcert nr.5, ‘Keizer’, Vioolconcert, Cavatina uit Strijkkwartet nr.13
- Interessant: bleef componeren terwijl hij doof aan het worden was.
“Kan die verdomde hoornist niet tellen? Het is duidelijk verkeerd!” Dit riep Ferdinand Ries tegen zijn leermeester Ludwig van Beethoven tijdens de allereerste repetitie van de Eroica-symfonie. De keiharde, lompe inzet van de hoornist leek te vroeg. Beethoven had zijn leerling bijna een klap verkocht. Het was namelijk geen fout: hij had het expres zo gecomponeerd.
De muziek van Beethoven bracht een schok teweeg. De wringende akkoorden waar de Eerste symfonie mee begint, plotselinge en luide accenten die je voortdurend op het verkeerde been zetten, en allerlei onverwachte wendingen, zoals de expres gecomponeerde te vroege hoorninzet in de Derde symfonie – zijn werken braken radicaal met conventies. Na Beethoven was muziek niet langer puur vermaak: hij had er een kunst van gemaakt die de luisteraar verheft. Alle componisten die na Beethoven kwamen, voelden zijn intimiderende schaduw over zich hangen. Hoe konden ze de grootmeester ooit overtreffen?
Het wonderkind Beethoven
Beethoven stond eerst zelf in de schaduw van een grootheid: Wolfgang Amadeus Mozart. Toen Beethoven nog klein was, had Mozart al naam gemaakt als wonderkind. Beethovens vader Johan, zelf een tenor aan het hof, wilde van zijn zoon net zo’n wonderkind maken – en ging daarin behoorlijk ver. Nadat hij Beethoven viool en piano had leren spelen, haalde hij hem op z’n elfde van school zodat hij al zijn tijd in de muziek zou stoppen. Ook sleurde Johan hem vaak midden in de nacht uit bed omdat hij het pianospel van zijn zoon wilde demonstreren aan een gast.
Het was geen makkelijke jeugd. De vader van Beethoven kwam geregeld dronken thuis, het gezin was arm en het huwelijk van zijn ouders piepte en kraakte. Na de dood van Beethovens moeder Maria raakte Johan in de put. Hij werd onder curatele gesteld. De zestienjarige Beethoven werd opgezadeld met de verantwoordelijkheid voor zijn broers en moest zijn vader regelmatig ladderzat uit de kroeg plukken.
Ludwig van Beethoven als 13-jarige jongen (Foto: Wikimedia Commons).
Beethoven als pianist
Desondanks ging Johans wens in vervulling: Beethoven bleek talent voor muziek te hebben. De zestienjarige jongen had zelfs zo veel in zijn mars, dat hij naar Wenen reisde om Mozart te ontmoeten en les van hem te krijgen – waarvan we niet weten of dat ook echt gelukt is. De tweede keer dat Beethoven naar Wenen ging, was Mozart al gestorven. Hij ging studeren bij onder andere Antonio Salieri en Joseph Haydn. Hoewel Beethoven en Haydn altijd een goede band zouden hebben, schijnt Beethoven gezegd te hebben dat hij niets van Haydn had geleerd.
Lees ook: hebben Beethoven en Mozart elkaar ooit ontmoet?
Beethoven maakte naam als pianist. Hij toerde met groot succes door Duitstalige landen. Zijn spel en improvisatietalent schijnen te hebben gewedijverd met de pianokunsten van Mozart. De componist Václav Tomášek noemde Beethoven zelfs de beste pianist die hij ooit had gehoord. In deze periode componeerde Beethoven onder andere zijn Septet voor houtblazers, hoorn en strijkers, zijn Eerste symfonie, strijkkwartetten en pianoconcerten, die hij zelf uitvoerde. Beethoven, nog een jonge twintiger, was hard op weg om in Mozarts voetsporen te treden.
Het noodlot van Beethoven: doofheid
Dit was echter van korte duur. In 1801 wist Beethoven het zeker: hij was doof aan het worden. Wat voor ieder mens al een vreselijk besef zou zijn, was voor Beethoven een regelrechte ramp. Hoe kon hij ooit nog optreden? Hoe kon hij aan de buitenwereld toegeven dat hij, voor wie alles om het gehoor draaide, zijn meest essentiële zintuig aan het verliezen was? Beethoven besloot zijn doofheid te verbergen. Hij trok zich terug, ontweek gesprekken en gaf steeds minder concerten, als de dood dat iemand zijn toestand zou ontdekken. Het dreef hem tot wanhoop, zodanig zelfs, dat hij overwoog een einde aan zijn leven te maken.
“Ik moet bijna helemaal alleen leven, als iemand die verbannen is. Ik kan me niet meer dan strikt noodzakelijk is met de samenleving mengen.”
Eén ding hield Beethoven overeind: zijn muziek. “Het leek me onmogelijk om de wereld te verlaten voordat ik alles had voortgebracht waarvan ik voelde dat het in me zat,” schreef hij. Componeren werd nu zijn voornaamste bezigheid. Het gaf hem troost: ook al werd hij doof, er zat nog altijd muziek in hem, en die kon hij nog steeds delen met de wereld. Hoe hij dat kon blijven doen, weten we niet precies, maar waarschijnlijk putte hij tijdens het componeren uit zijn herinneringen en voorstellingsvermogen van muziek. Hij zou zich ook meer hebben gericht op trillingen en bewegingen van instrumenten en het visuele aspect van componeren.
Hoewel Beethoven zijn gehoor nooit volledig zou verliezen, zou het nooit meer verbeteren, wat hij ook probeerde. Tegen 1818 hoorde hij nauwelijks meer en kon hij alleen nog een gesprek voeren met behulp van conversatieboekjes.
Lees ook: hoe Beethoven worstelde met zijn doofheid
Beethoven, Napoleon en verre liefdes
In 1809 bood de Weense adel Beethoven een salaris aan voor de rest van zijn leven. Zo kon hij componeren wanneer hij maar wilde. Dit werd hem echter ook lastig gemaakt. Door de Franse Revolutie en het oprukkende leger van Napoleon leefde Beethoven met politieke onderdrukking, oorlog en onrust. Eerst was Beethoven een groot bewonderaar van Napoleon. Maar toen hij hoorde dat zijn held zichzelf tot keizer had gekroond, verscheurde hij woest de titelpagina van de heroïsche Derde symfonie, die hij aan Napoleon had opgedragen. De turbulente tijd heeft zijn weerslag gehad op onder andere deze symfonie, waar een Franse militaire treurmars in zit.
Rond zijn veertigste was Beethoven op het hoogtepunt van zijn roem. Hij werd beschouwd als de beste nog levende componist van instrumentale muziek en had onder andere al zes symfonieën, vijf pianoconcerten en 25 pianosonates op zijn naam staan. Beethoven vond het een goed moment om te gaan trouwen – maar in de liefde had hij weinig geluk. De vrouwen op wie hij zijn oog had laten vallen, waren al getrouwd of van adel, en dus buiten bereik. Hij zou altijd vrijgezel blijven.
Een portret van Ludwig van Beethoven, geschilderd door Joseph Willibrord Mähler in 1815.
Desondanks kreeg Beethoven op een gegeven moment toch iets mee van het gezinsleven. Zijn broer Kaspar overleed in 1815 en zo kreeg Beethoven de voogdij over zijn neefje Karl. Dit ging echter niet bepaald zonder slag of stoot: er was een slopende vier jaar van rechtszaken en conflicten met Karls moeder voor nodig. De relatie tussen Karl en Beethoven, wiens karakter opvliegend en onstuimig was, verliep moeizaam, en de situatie lastig. In de zomer van 1826 deed Karl een zelfmoordpoging.
De slepende kwestie hakte erin bij Beethoven. Een naaste beschreef hem als een man van 70, terwijl hij nog maar 55 was. Hij kreeg steeds meer gezondheidsproblemen, dronk veel en raakte door zijn doofheid steeds geïsoleerder. In de laatste jaren componeerde Beethoven intieme strijkkwartetten, alsof hij daarin zijn innerlijke, persoonlijke gedachtes uit zijn eenzame wereld wilde uiten – een manier van componeren die kenmerkend zou worden voor de Romantiek.
De nalatenschap van Beethoven
Beethoven overleed op 26 maart 1827 in Wenen, 56 jaar oud, na een ziekbed. Naar verluidt hief hij na een enorme lichtflits en donderklap zijn vuist en keek hij nog eenmaal de wereld in voor zijn ogen voorgoed sloten. Voor zijn begrafenisstoet waren tienduizend mensen op straat.
Beethoven liet de wereld een ontzagwekkende muzikale erfenis na. Hij had voorgoed veranderd wat het publiek verwachtte van muziek. Zijn krachtige, intense, emotionele, lyrische, humoristische maar bovenal grensverleggende werken waren een voorbeeld voor alle componisten die na hem kwamen. Het woord ‘genie’ bestond tijdens het leven van Beethoven nog niet, maar hij zou een van de eersten zijn die een genie zou worden genoemd.
Wist je dat…
- Het tussenvoegsel ‘van’ in de naam Ludwig van Beethoven afkomstig is van zijn Vlaamse overgrootvader? Hij heette Louis (ook wel Lodewijck) van Beethoven, kwam uit Mechelen en verhuisde in 1733 naar Bonn om zanger aan het hof te worden.
- Beethoven tijdens de 35 jaar dat hij in Wenen woonde wel 24 keer is verhuisd? Het portret van zijn door hem bewonderde grootvader sleepte hij altijd met zich mee.
- Hij schotten op zijn vleugel plaatste zodat het geluid tijdens het spelen meer op hem gericht werd? Zo hoopte hij de muziek beter te kunnen horen.https://www.nporadio4.nl/beethovenweek/alles-over-beethoven/5489-wie-was-ludwig-van-beethoven
Ginette Neveu (* 11. August 1919 in Paris; † 28. Oktober 1949 auf den Azoren bei einem Flugzeugabsturz) war eine französische Violinistin. Den ersten Violinunterricht erhielt sie als Fünfjährige von ihrer Mutter, 1930 trat sie in die Violinklasse von Jules Boucherit am Pariser Konservatorium ein und bekam bereits acht Monate später das Abschlussdiplom mit einem ersten Preis verliehen. Von 1931 bis 1935 war sie Schülerin von Carl Flesch in Baden-Baden. 1935 gewann sie den ersten Preis im Henryk-Wieniawski-Wettbewerb in Warschau (vor David Oistrach). Von da an entwickelte sich ihre Karriere stetig weiter, spätestens seit dem Ende der 1930er Jahre befand sie sich endgültig auf dem Weg in die Weltspitze. Sie war auf dem Weg zu einer Konzertreise in die USA, als sie beim Flugzeugabsturz am Monte Redondo zusammen mit ihrem Bruder umkam.
Pires / Dumay Beethoven Violin Sonata No.2 Op.12
Magic in the air! Birds singing along with solo violin! Beethoven Romance and Sabrina-Vivian Höpcker
“Ludwig and Johanna”, a different short film about Beethoven
Ludwig and Johanna, a cinematographic proposal that will bring you closer to an unknown Beethoven.
We have shot “Ludwig and Johanna”, a short film about Beethoven and his sister-in-law Johanna. The story narrates the fight between them for the custody of Karl, Johanna’s son and Beethoven’s nephew.
It is an intimate vision, completely different from all the approaches to the figure of the myth of music made previously and that coincides with the 250th anniversary of his birth.
Shot in the beech woods of northern Segovia, in a snowstorm, it presents a personal and impeccable aesthetic at all levels.
We need your help for its national and international distribution!
So far “Ludwig and Johanna” has been financed without public aid, only with private contributions. The project is now beginning its journey through a Spanish distributor that is also committed to its international projection.
And this is where your patronage comes into play, to defray the costs of distribution and participation in film festivals and platforms.
The Hungarian conductor Iván Fischer shares his love for Ludwig van Beethoven Beethoven. In words and music he explains his passion and tells how Beethoven changed the world. “Beethoven changed something essential in the function of music”. Fischer: “At times Beethoven was an extreme introvert and at other times, he really just wanted to open up and express himself to people. If you come to all the concerts, I think you will go home with the feeling that you know Beethoven personally.” In 2013 Fischer stayed for some time in Amsterdam because he was working on a Beethoven symphonies cycle together wit het Royal Concertgebouw Orchestra. More music: https://www.vpro.nl/vrijegeluiden This video was recorded in Bimhuis Amsterdam for VPRO Vrije Geluiden: music program made by the Dutch public broadcast organization VPRO
Antonio Pappano conducts Lise Davidsen in the Royal Opera’s new production of Beethoven’s only opera. Amanda Forsythe, Lise Davidsen, Georg Zeppenfeld and Robin Tritschler perform the Act I quarter, ‘Mir ist so wunderbar’. Watch the full recording, broadcast on BBC 4: https://www.bbc.co.uk/programmes/m000… Beethoven’s only opera is a masterpiece, an uplifting story of risk and triumph. In this new production, conducted by Antonio Pappano, Jonas Kaufmann plays the political prisoner Florestan, and Lise Davidsen his wife Leonore (disguised as ‘Fidelio’) who daringly sets out to rescue him. Set in strong counterpoint are the ingredients of domestic intrigue, determined love and the cruelty of an oppressive regime. The music is transcendent throughout and includes the famous Act I Quartet, the Prisoners’ Chorus and Florestan’s impassioned Act II cry in the darkness and vision of hope. Tobias Kratzer’s new staging brings together the dark reality of the French Revolutionary ‘Terror’ and our own time to illuminate Fidelio’s inspiring message of shared humanity.
Maria Gambaryan plays Beethoven: Piano Sonata No. 17 in D minor. Allegretto
Beethoven… ‘Ik zal het noodlot bij de keel grijpen. Het zal me beslist niet helemaal verpletteren.’ Brief van 16 november 1801 aan Franz Gerhardt Wegeler, de jeugdvriend tegenover wie Beethoven zich voor het eerst over zijn doofheid heeft uitgelaten…
In een brief uit 1801 vermeldt Beethoven aan zijn jeugdvriend Franz Wegeler dat hij sinds een paar jaar problemen met zijn gehoor heeft. Op 6 oktober 1802 schrijft hij voor zijn broers het Heiligenstadt testament, waarin hij zich verontschuldigt voor de door zijn doofheid veroorzaakte neiging tot afzondering: ‘De deugd en de liefde voor de kunst hebben me ervan weerhouden zelfmoord te plegen’.
Ludwig van Beethoven was een Oostenrijkse componist, die net als Joseph Haydn en Wolfgang Amadeus Mozart tot de Eerste Weense school behoort. Met zijn individualistische stijl en steeds langere, meeslepende stukken stond Beethoven aan de wieg van de Romantiek
Ludwig van Beethoven (geboren te Duitsland Bonn op 16 december 1770 – gestorven te Oostenrijk Wenen op 26 maart 1827)
Zeignung ~ 1818 Friedrich August von Kloeber
~ Source: https://www.preludium.nl/biografieen/1400-ludwig-van-beethoven.html
This cycle’s crowning glory
Late Beethoven is all about contrasts: prayer and play, structural logic and emotional candour, relative convention and daring. Wherever you join the journey, some rogue idea invariably lies ready to pounce: the way Op 127’s Andante con moto chugs along happily then abruptly turns to face us with a weeping confession. Similarly halfway through Op 130’s Cavatina; and Op 131’s Scherzo gate-crashes the tale of the preceding variations. Then there’s the zany humour of the other scherzi – from Opp 127 and 135 especially – or the indescribable feeling of release after the opening hymn in Op 132’s Adagio. All this conceived in the prison of deafness, perhaps the greatest of all musical miracles.
Readers who know these works have little use for such guidelines and yet interpreters have to think harder; they need to convey what at times sounds like a stream of musical consciousness while respecting the many written markings. The Takács do better than most. For openers, they had access to the new Henle Edition and have made use of some textual changes (an E replacing a G at 8’13” in the first movement of Op 132, for example) – nothing too drastic but encouraging evidence of a good musical conscience. In Op 130 they take the long first-movement exposition repeat, using the Grosse Fuge as the rightful finale (Beethoven’s original intention) which, in the context of their fiery reading of the fugue, works well. Contemporary incredulity at the sheer scale and complexity of the fugue caused Beethoven to offer a simpler alternative finale (the last thing he wrote) in which the Takács again play the repeat, which helps balance the ‘alternative’ structure.
The Takács evidently appreciate this music both as musical argument and as sound. Try their glassy sul ponticello at the end of Op 131’s Scherzo, or the many instances where plucked and bowed passages are fastidiously balanced. Attenuated inflections are honoured virtually to the letter, textures carefully differentiated, musical pauses intuitively well-timed and inner voices nearly always transparent.
The F major Quartet’s opening Allegretto has an almost Haydnesque wit about it and, although I would have welcomed a more furioso approach to the first movement of the Serioso (Op 95), the sum effect is still impressive. The Takács are conscientious without sounding overly reverential; they know how to ease the tempo momentarily with such subtlety that, unless you’re consciously analysing each phrase, you would never realise (there are instances in Op 132’s Adagio). As to their pooled tone, the overall impression is lean but expressive, with sweetness kept within bounds and only András Fejer’s cello occasionally sounding reticent. Where Beethoven cues a savage attack, he gets it, but when the heart rules, as it so often does in these works, the Takács take his lead there, too.
Beethoven’s late quartets are the ultimate examples of music that is so great that, as Artur Schnabel famously suggested, no single sequence of performances could ever do them full justice. Still, this set comes close and completes one of the best available cycles, possibly the finest in an already rich digital market, more probing than the pristine Emersons or Alban Bergs (live), more refined than the gutsy and persuasive Lindsays, and less consciously stylised than the Juilliards (and always with the historic Busch Quartet as an essential reference) – at no point did I feel the Takács significantly wanting. They do Beethoven proud and no one could reasonably ask for more.
Rob Cowan, GRAMOPHONE
http://www.arkivmusic.com/classical/album.jsp?album_id=93703
These quartets went far beyond the comprehension of musicians and audiences of the time. One musician commented that “we know there is something there, but we do not know what it is.” Composer Louis Spohr called them “indecipherable, uncorrected horrors.”
Opinion has changed considerably from the time of their first bewildered reception: these six quartets (counting the Große Fuge) comprise Beethoven’s last major, completed compositions and are widely considered to be among the greatest musical compositions of all time. The Frankfurt School philosopher Theodor Adorno, in particular, thought highly of them, and Igor Stravinsky described the Große Fuge as “an absolutely contemporary piece of music that will be contemporary forever”. Their forms and ideas inspired and continue to inspire musicians and composers, such as Richard Wagner and Béla Bartók. Wagner, when reflecting on Op. 131’s first movement, said that it “reveals the most melancholy sentiment expressed in music”. The last musical wish of Schubert was to hear the Op. 131 quartet, which he did on 14 November 1828, five days before his death. Upon listening to a performance of the Op. 131 quartet, Schubert remarked, “After this, what is left for us to write?”[Of the late quartets, Beethoven’s favorite was the Fourteenth Quartet, op. 131 in C♯ minor, which he rated as his most perfect single work
https://en.wikipedia.org/wiki/Late_string_quartets_(Beethoven)
Beethoven: Grosse Fuge in B Flat Major, Op.133
Associated Performer, Violin: Edward Dusinberre Associated Performer, Violin: Károly Schranz Associated Performer, Viola: Roger Tapping Associated Performer, Cello: Andras Fejér Producer, Recording Producer: Andrew Keener Studio Personnel, Balance Engineer: Simon Eadon Studio Personnel, Editor: Emma Stocker Composer: Ludwig van Beethoven
Rosalía Gómez Lasheras
Eine Aufnahme des Schweizer Fernsehens SRF 1 vom 14.August 2020, die Eröffnung des diesjährigen Sommer-Festivals im KKL Luzern. Martha Argerich spielte des Klavierkonzert Nr. 1 von Beethoven, brillant und nüancenreich; Herbert Blomstedt wirkte als sensibler Leiter des Lucerne Festival Orchestra; viele seiner Mitglieder können ebenfalls als Solisten bewundert werden.
https://www.youtube.com/watch?v=fqzEzU-0E_s&feature=share&fbclid=IwAR1L90T9vdLBlHQWLYIbutwpV99MBJ3jpUBWe0FgYoHlFc__4ER4WVYisyw Yehudi Menuhin Beethoven Romance
“The day that I no longer play my violin I will be dead,” he told the French newspaper La Croix in 2010.
~Ivry Gitlis
(op veel plekken te gelijkertijd…. 🙂 een adelaar steeg op… dus..)